Święty Dobry Łotr był złoczyńcą, ukrzyżowanym po prawej stronie Jezusa. To jedyny człowiek ogłoszony świętym przez Chrystusa w czasie Jego ziemskiego życia.

Dobry Łotr był radością Pana Jezusa na krzyżu, bo w niebie większa będzie radość z jednego grzesznika, który się nawraca, niż z dziewięćdziesięciu dziewięciu sprawiedliwych, którzy nie potrzebują nawrócenia (Łk 15, 7).

Dobry Łotr stanowi wzór doskonałego żalu za grzechy, jest symbolem Bożego Miłosierdzia – pokazuje, że nawet w ostatniej chwili życia można powrócić do Boga.

Jest patronem:

• więźniów i skazańców,
• kapelanów więziennych,
• złodziei, skazanych na śmierć,
• umierających,
• pokutujących i nawróconych grzeszników.

Imię Dobrego Łotra – św. Dyzma (Dyzmas), zostało przekazane przez pisma apokryficzne, m.in. Ewangelię Nikodema. Jego kult rozwijał się od początków chrześcijaństwa, zwłaszcza od wieku IV, kiedy pojawiła się informacja o znalezieniu krzyża, na którym Dobry Łotr poniósł śmierć. Legenda podaje, że krzyż Dobrego Łotra odnaleziono wraz z krzyżem Jezusa i czczono jako relikwię. Część krzyża dotarła do klasztoru bizantyjskiego w Nikozji, część do Bolonii (w kościele św. Witalisa i w bazylice św. Stefana), a jeszcze inna część – poprzeczna belka – znajduje się w bazylice Santa Croce di Gerusalemme (Świętego Krzyża z Jerozolimy) w Rzymie.

W ikonografii Dobry Łotr przedstawiany był jako młodzieniec, później również w wieku dojrzałym, a nieraz też jako starzec. Jego strojem jest opaska na biodrach lub krótka tunika. Atrybutami Dobrego Łotra są krzyż, łańcuch, maczuga, miecz lub nóż. W sztuce najczęściej przedstawia się go w scenie ukrzyżowania – wraz z drugim łotrem są oni przywiązani do poprzecznej belki, w odróżnieniu od Jezusa, którego ciało przybite jest do krzyża gwoźdźmi.¹

Wspomnienie św. Dobrego Łotra obchodzimy 26 marca.²

Litania do św. Dobrego Łotra³

Kyrie eleison, Chryste eleison, Kyrie eleison
Chryste, usłysz nas! Chryste, wysłuchaj nas!
Ojcze z nieba, Boże, zmiłuj się nad nami
Synu, Odkupicielu świata, Boże, zmiłuj się nad nami
Duchu Święty, Boże, zmiłuj się nad nami
Święta Trójco, Jedyny Boże, zmiłuj się nad nami

Święta Maryjo, módl się za nami
Matko Zbawiciela –
Św. Dyzmo, zwycięzco samego siebie –
Św. Dyzmo, pocieszycielu czekających na śmierć –
Św. Dyzmo, pomocy konających –
Św. Dyzmo, ozdobo Kościoła Chrystusowego –
Św. Dyzmo, patronie grzeszników powracających do Boga –
Św. Dyzmo, który sam powróciłeś do Boga w ostatniej chwili życia –
Św. Dyzmo, patronie skazanych na śmierć i umierających –
Św. Dyzmo, o którym pisze w swojej Ewangelii św. Łukasz, że zwrócił się do Jezusa, prosząc, żeby wspomniał na niego, kiedy już przyjdzie do swego królestwa –
Św. Dyzmo, któremu Jezus obiecał, że jeszcze dziś będzie z Nim w raju –
Św. Dyzmo, uczysz, że nawet w ostatniej chwili życia można jeszcze powrócić do Boga –
Św. Dyzmo, pierwszy zmarły święty –
Św. Dyzmo, rozgrzeszony przez Chrystusa –
Św. Dyzmo, wzorze doskonałego żalu za grzechy –
Św. Dyzmo, sprawiedliwie odbierający słuszną karę za swoje uczynki –

O dokonanie reszty życia naszego w pokoju i pokucie Pana prośmy – Racz dać, o Panie,

O chrześcijańskie zakończenie życia naszego, bezbolesne, bez zawstydzenia, spokojne i o dobrą odpowiedź na budzącym bojaźń Sądzie Chrystusa, prośmy Najświętszą, Przeczystą, Błogosławioną, Pełną Chwały Bogarodzicę i zawsze Dziewicę Maryję ze wszystkimi świętymi wspomniawszy, siebie i innych ludzi, i całe życie nasze Chrystusowi Bogu oddajmy – Tobie, o Panie.

Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, przepuść nam, Panie.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, wysłuchaj nas, Panie.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami.

– Jezu, wspomnij na mnie, gdy przyjdziesz do swego królestwa.
– Boże, oczyść mnie grzesznego i zmiłuj się.

Módlmy się:
Panie, Boże nasz, którego władza jest nieogarniona i chwała niedościgniona, którego miłosierdzie jest bez miary i miłość do człowieka niewypowiedziana. Ty sam, Władco, w łaskawości Twojej wspomnij na mnie. Wspomóż, zbaw, zmiłuj się i ochroń mnie, Boże, łaską Twoją. Przyjmij mnie dzisiaj, Synu Boży, jako uczestnika mistycznej Twojej drogi, gdyż nie zdradzę Twoim wrogom tajemnicy ani też nie pocałuję Ciebie jak Judasz, lecz jak łotr wyznaję Ciebie: Wspomnij mnie, Panie, w królestwie Twoim.

¹ https://www.opoczno-top.pl/warto_wiedziec.php?ida=141
² https://www.brewiarz.pl/czytelnia/swieci/03-26a.php3
³ https://pl.aleteia.org/2018/03/26/pierwszy-swiety-sw-dyzmo-patronie-grzesznikow-powracajacych-do-boga-modl-sie-za-nami/